UMFC z Chopinem i Hofmannem w Osace

Józef Hofmann (1876-1957) był wybitnym polskim pianistą, kompozytorem, pedagogiem i wynalazcą, człowiekiem genialnym i wszechstronnie uzdolnionym.

Karierę pianistyczną rozpoczął w wieku 8 lat jako „cudowne dziecko” koncertując w Polsce, Europie i USA. Jego pierwsze amerykańskie tournée, gdy miał 11 lat zostało przerwane, gdyż uznano, że jest to wyzysk pracy dziecka. Otrzymał wtedy zakaz koncertowania do 18 roku życia. Ponowny debiut po uzyskaniu pełnoletniości zapoczątkował pasmo niebywałych sukcesów w Europie, Cesarstwie Rosyjskim (dziewięć podróży koncertowych w latach 1895-1913), Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Ameryce Południowej (do 1946). Był założycielem, dyrektorem i pedagogiem Curtis Institute of Music w Filadelfii (1924-1938). Ważnym wydarzeniem był jego Złoty jubileusz w MET (1937) oraz koncerty w Polsce (do 1938). Konserwatorium Warszawskie nadało mu tytuł profesora honorowego. Ostatnie 11 lat życia spędził w Kalifornii. Oto niektóre „rekordy” Hofmanna: w Cornegie Hall w Nowym Jorku wystąpił 156 razy; jego repertuar obejmował 340 utworów 65 kompozytorów, w tym 102 utwory Chopina; w sezonie 1912/1913 w Petersburgu zagrał 21 koncertów, podczas których wykonał ponad 250 utworów 28 kompozytorów.

Kompozytorski dorobek Hofmanna stanowi około 130 utworów: najwięcej na fortepian solo (miniatury, sonata, wariacje, suita, etiuda, preludia, mazurki), koncerty fortepianowe i poemat symfoniczny. Komponował również pod pseudonimem Michel Dvorsky stosując zupełnie odmienną stylistyką.

Wynalazki Hofmanna są powszechnie znane i stosowane, choć nie wszyscy wiedzą, że są dziełem polskiego pianisty. Miał prawie 70 patentów m.in.: wycieraczki do samochodu, spinacz biurowy, kręcony stołek do fortepianu, amortyzatory w samochodach i samolotach, regeneracja akumulatora, sprężyny pneumatyczne, udoskonalenia w mechanizmie fortepianu, rejestracja dźwięku, grzałka elektryczna i inne.

Więcej informacji na temat fascynującej biografii Hofmanna i jego osiągnięć znajduje się w książce Krystyny Juszyńskiej pt. Józef Hofmann. Pianista – kompozytor – wynalazca (Chopin University Press, Warszawa 2023, ISBN 978-83-65990-50-1), nagrodzonej statuetką „Muzyczne Orły 2023” jako najlepsza książka muzyczna roku.

prof. dr hab. Krystyna Juszyńska, UMFC