54. Konferencja Muzykologiczna Związku Kompozytorów Polskich

Zapraszamy do udziałiu w 54. Konferencji Muzykologicznej ZKP pod hasłem „Muzyka, pamięć, historia”, która odbędzie się w dniach 13–15 listopada 2025 na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina. Konferencja będzie towarzyszyła obchodom stulecia Związku Kompozytorów Polskich, a jej głównym tematem staną się różnorodne formy pamięci o muzyce oraz przemiany paradygmatu zachodnioeuropejskiej historiografii muzycznej.

Wykłady plenarne wygłoszą:
prof. Stephen Downes z Royal Holloway, University of London,
prof. Andrzej Pieńkos z Uniwersytetu Warszawskiego.

W programie znajdą się dwa panele tematyczne:
- prezentacja projektu badawczego DAINA 3 dotyczącego muzyki w kontekście migracji i tożsamości diasporycznych,
- dyskusja o relacjach interpersonalnych w badaniach terenowych analizowanych przez pryzmat materiałów archiwalnych.

Podczas uroczystości otwarcia, zgodnie z tradycją, zostaną wręczone dyplomy laureatom Konkursu o Nagrodę im. Księdza Prof. Hieronima Feichta 2024 oraz medale Zasłużony Kulturze – Gloria Artis.

Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach programu „Doskonała nauka II”.

Mecenasem Konkursu im. Księdza Prof. Hieronima Feichta jest Stowarzyszenie Autorów ZAIKS.

      

  • KOMITET PROGRAMOWY I ORGANIZACYJNY

    Komitet organizacyjno-programowy
    dr Aleksandra Bilińska-Słomkowska
    dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN
    dr Marta Dziewanowska-Pachowska
    prof. dr hab. Iwona Lindstedt
    dr Temina Cadi Sulumuna (sekretarz konferencji)
    prof. dr hab. Katarzyna Szymańska-Stułka
    prof. dr hab. Sławomira Żerańska-Kominek

     

    Współpraca:
    dr Wiktoria Antonczyk
    mgr Tomasz Jagłowski
    prof. dr hab. Leszek Lorent
    dr hab. Iwona Świdnicka

  • PROGRAM

    Dzień 1: czwartek, 13 listopada

    10.00-10.45

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Uroczyste Otwarcie Konferencji
    Wystąpienie Prorektora UMFC ds. Nauki, dr. hab. Ignacego Zalewskiego, prof. UMFC
    Wystąpienie Prezes ZKP, dr hab. Beaty Bolesławskiej-Lewandowskiej, prof. IS PAN
    Wystąpienie Koordynatora Uroczystości Jubileuszowych 100-lecia ZKP, dr. Mieczysława Kominka

    Wręczenie nagród Konkursu im. Ks. Prof. Hieronima Feichta: prof. dr hab. Iwona Lindstedt – Przewodnicząca Sekcji Muzykologów ZKP
    Wręczenie medali Gloria Artis: dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN – Prezes ZKP

    10.45-11.00

    PRZERWA KAWOWA

    11.00-11.45

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Wykład plenarny

    Prof. Stephen Downes (Royal Holloway, University of London)

    “Szymanowski” in 1925: Listening for histories and identities in the Mazurka Op. 50 no. 1

    Prowadzenie: Katarzyna Szymańska-Stułka

    11.45-12.00

    dyskusja

     

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego

     

    Sesja 1A

    Prowadzenie: Marcin Trzęsiok

    Sesja 1B

    Prowadzenie: Rafał Ciesielski

    12.00-12.20

    Agnieszka Draus

    Pamięć jako narzędzie aktualizacji historii. Przypadek Krakowskiej Szkoły Kompozytorskiej

    Barbara Literska

    Suita filmowa w twórczości Tadeusza Bairda: „Faktury” / „Szorstka twórczość”

    12.20-12.40

    Krzysztof Bilica

    Pamięci muzyki

    Agnieszka Chwiłek

    „Przed okiem moim roztoczyła się w pełnym blasku przeszłość Polski”. Krakowiaki Zygmunta Noskowskiego jako opowieść o historii

    12.40-13.00

    Teresa Malecka

    Pamięć i historia w muzyce kompozytorów „pokolenia 33”

    Kinga Fink

    Muzyczna spuścizna czasu wojny: ocalałe dzieła Lecha Bursy

    13.00-13.10

    dyskusja

    dyskusja

    13.10-14.30

    PRZERWA OBIADOWA

     

    Sesja 2A

    Prowadzenie: Barbara Mielcarek-Krzyżanowska

    Sesja 2B

    Prowadzenie: Marta Szoka

    14.30-14.50

    Jolanta Bujas-Poniatowska

    Jak pamięta jeden z proboszczów – o muzyce religijnej I poł. XIX wieku na podstawie listu opublikowanego w „Pamiętniku Muzycznym i Teatralnym”

    Violetta Przech

    Inspiracje sztukami plastycznymi w twórczości Bettiny Skrzypczak. W stronę transmedializacji

    14.50-15.10

    Marta Dziewanowska-Pachowska

    Obrazy przeszłości i ślady pamięci w praktyce kompozytorskiej Krzysztofa Knittla

    Małgorzata Sułek

    Witold Lutosławski w kręgu przyjaciół i współpracowników. Z badań dokumentów epistolarnych związanych z kompozytorem

    15.10-15.30

    Aleksandra Bilińska-Słomkowska

    Pamięć gatunku a wyzwania współczesności. Wzory kobiecości w dziełach polimedialnych

    kompozytorek polskich XX i XXI wieku

    Joanna Schiller-Rydzewska

    Gdańska kultura muzyczna I poł. XX wieku w dokumentach życia społecznego

    15.30-15.40

    dyskusja

    dyskusja

    15.40-15.50

    PRZERWA KAWOWA

     

    Sesja 3A

    Prowadzenie: Violetta Przech

    Sesja 3B

    Prowadzenie: Agnieszka Draus

    15.50-16.10

    Tomasz Nowak

    Pamięć utraconej przestrzeni dźwiękowej w narracjach wspomnieniowych członków badanych społeczności – przykład pamiętników łemkowskich

    Anna Nowak

    Przemiany stylu kompozytorskiego jako perspektywa badania twórczości muzycznej Hanny Kulenty

    16.10-16.30

    Krzysztof Rottermund

    Muzyka, pamięć i historia w biografistyce z perspektywy regionalnej. Znaczenie dla badań muzykologicznych na przykładzie Kalisza

    Ewa Nidecka

    Minimalistyczne tendencje w utworach fortepianowych Andrzeja Nikodemowicza

    16.30-16.40

    dyskusja

    dyskusja

    16.40-17.40

    Panel 1:
    Muzyka polska i litewska w perspektywie globalnej: migracja, tożsamości diasporyczne i ojczyzna – prezentacja projektu badawczego Daina 3 (Projekt nr rej. 2024/52/L/HS2/00067 DAINA, Narodowe Centrum Nauki)

    Uczestnicy: Beata Bolesławska-Lewandowska, Jolanta Guzy-Pasiak, Iwona Lindstedt, Barbara Mielcarek-Krzyżanowska

    Panel 2:
    O relacjach w badaniach terenowych w świetle korespondencji, dzienników zbieraczy, fotografii, filmów i z perspektywy pamięci

    Uczestnicy: Weronika Grozdew-Kołacińska, Ewelina Grygier, Remigiusz Mazur-Hanaj, Łukasz Smoluch, Maria Szymańska-Ilnata

    19.00

    FESTIWAL100-LECIA ZKP

    Koncert Oddziału Katowickiego ZKP

    Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, ul. Modzelewskiego 59

    Bartłomiej Duś – saksofon
    Krzysztof Gawlas, Stanisław Bromboszcz – projekcja dźwięku
    Orkiestra Muzyki Nowej
    Szymon Bywalec – dyrygent

    Bolesław Szabelski – Aforyzmy na zespół kameralny (1962)
    Henryk Mikołaj Górecki – Muzyczka 4 "Koncert puzonowy" na puzon, klarnet, wiolonczelę i fortepian (1970)
    Aleksander Lasoń – O, przyspieszenie światła, Muzyka kameralna nr 7 na orkiestrę kameralną (2025)**

    Aleksander Nowak – Niebo w Niedabylu na saksofon sopranowy i orkiestrę kameralną (2015)

    -- przerwa --
    Krzysztof Gawlas – Hō-ō na orkiestrę kameralną i warstwę elektroakustyczną (2014) 
    Eugeniusz Knapik – Tak jak na brzegu morza na zespół instrumentalny i taśmę (1977)

    ** prawykonanie

     

    Dzień 2: piątek, 14 listopada

    10.00-10.45

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Wykład plenarny

    Prof. dr hab. Andrzej Pieńkos (Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego)

    Pośmiertne życie Beethovena. O kilku jego epizodach w sztukach wizualnych

    Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek

    10.45-11.00

    dyskusja

     

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego

     

    Sesja 4A

    Prowadzenie: Teresa Malecka

    Sesja 4B

    Prowadzenie: Marta Dziewanowska-Pachowska

    11.00-11.20

    Olena Berehova

    Metamorfoza Mnemosyne: muzyka współczesna jako narzędzie transmisji pamięci kulturowej

    Szymon Borys

    Epigonizm à la russe. „Wieczna przeszłość” muzyki rosyjskiej

    11.20-11.40

    Temina Cadi Sulumuna

    Paryż w latach 1828–1848 wzorcową „izbą pamięci” Ludwiga van Beethovena?

    Jacek Szerszenowicz

    Konserwacja pamięci: baśń, mit i historia w twórczości Potężnej Gromadki

    11.40-12.00

    Jakub Chachulski

    Aktualne nurty badań nad repertuarem muzycznego klasycyzmu a tradycyjne paradygmaty historii muzyki

    Wiktoria Antonczyk

    Białe plamy w polskiej współczesnej muzycznej historiografii: muzycy II Rzeczypospolitej ewakuowani na Wschód

    12.00-12.15

    dyskusja

    dyskusja

    12.15-12.30

    PRZERWA KAWOWA

     

    Sesja 5A

    Prowadzenie: Joanna Schiller-Rydzewska                             

    Sesja 5B

    Prowadzenie: Małgorzata Janicka-Słysz

    12.30-12.50

    Karolina Wahl

    Idea koncertów salonowych w XXI wieku – relikt przeszłości czy szansa na nowe możliwości?

    Ryszard Daniel Golianek

    Romantyzm, neoromantyzm, realizm, nacjonalizm. O kłopotach historyków muzyki (drugiej połowy) XIX wieku

    12.50-13.10

    Agnieszka Zdrojek-Suchodolska

    Dialogi z tradycją w twórczości kompozytorów poznańskich

    Marta Szoka

    Awangarda, modernizm, ponowoczesność – albo o „rozpaczy semantyka” uwikłanego w nauczanie historii muzyki XX wieku

    13.10-13.30

    Izabela Zymer

    „Uczcijmy Bacha, zapewniając pokój jego pokojowego dziełu” – Bach i socjalizm, hołd i propaganda. O lipskich obchodach 200. rocznicy śmierci Jana Sebastiana Bacha (lipiec 1950)

    Tomasz Kienik

    Akademicka dydaktyka historii muzyki – problemy, metody, wyzwania

    13.30-13.45

    dyskusja

    dyskusja

    13.45-14.45

    PRZERWA OBIADOWA

     

    Sesja 6A

    Prowadzenie: Violetta Kostka                                        

    Sesja 6B

    Prowadzenie: Anna Nowak

    14.45-15.05

    Małgorzata Lisecka

    „Si sonores, si musicales”: mit oświeconego Orientu w muzycznej Encyclopédie méthodique (1791–1818)

    Małgorzata Janicka-Słysz

    Formy pamięci emocjonalnej. Refleksje o muzyce kompozytorów ze „szkoły” krakowskiej drugiej połowy XX wieku i pierwszych dekad wieku XXI

    15.05-15.25

    Sławomira Żerańska-Kominek

    Pisanie historii muzyki niezapisanej. Traktat Ali Czangiego (XVII w.)

    Rafał Ciesielski

    Jazzowa historia muzyki polskiej

    15.25-15.45

    Natalia Szwab

    Inspiracje myślą i kulturą Wschodu w muzyce Marcela Chyrzyńskiego

    Michał Klubiński

    Milczenie i służba kompozytora jako wymiary alternatywnej historii muzyki. Pseudo-Dionizy Areopagita – Jacques Maritain – Igor Strawiński – Zygmunt Mycielski

    15.45-16.00

    dyskusja

    dyskusja

    16.00-16.15

    PRZERWA KAWOWA

     

    Sesja 7A

    Prowadzenie: Agnieszka Leszczyńska                                  

    Sesja 7B

    Prowadzenie: Aleksandra Bilińska-Słomkowska

    16.15-16.35

    Dominika Grabiec

    Rękopisy liturgiczne polskich dominikanek

    Jerzy Fryderyk Wojciechowski

    Aluzyjność polityczna fraszek Stanisława Jerzego Leca jako źródło inspiracji dla Krzysztofa Meyera

    16.35-16.55

    Stanisław Twardowski

    Intawolacje kontrafaktur w repertuarze tabulatury pelplińskiej na przykładzie Il primo libro di Moretti a cinque voci Orfea Vecchiego

    Ewelina Grygier

    Nieznane rękopisy i druki muzyczne na flecik polski

    16.55-17.10

    dyskusja

    dyskusja

    19.30

    FESTIWAL 100-LECIA ZKP

    Koncert specjalny – Finał Festiwalu
    Stulecie Związku Kompozytorów Polskich i Osiemdziesięciolecie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego

    Filharmonia Narodowa – Sala Koncertowa, ul. Jasna 5

    Rafał Bartmiński – tenor
    Chór i Orkiestra Filharmonii Narodowej
    Antoni Wit – dyrygent

    Krzysztof Penderecki – Przebudzenie Jakuba na orkiestrę symfoniczną (1974)
    Karol Szymanowski – III Symfonia „Pieśń o nocy” op. 27 (1914-1916)

    --przerwa--

    Witold Lutosławski – Koncert na orkiestrę (1950-1954)

     

     

    Dzień 3: sobota, 15 listopada

     

    Audytorium im. Karola Szymanowskiego

    Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego

     

    Sesja 8A

    Prowadzenie: Kinga Fink

    Sesja 8B

    Prowadzenie: Maria Wilczek-Krupa

    10.00-10.20

    Iwona Grodź

    Polski film dokumentalny o muzyce. Casus filmów Andrzeja Wasylewskiego (perspektywa historyczno-dydaktyczna)

    Anna Gruszczyńska-Ziółkowska

    Kto wymyślił gwizdek i po co?

    10.20-10.40

    Remigiusz Pośpiech

    Liturgia chrześcijańska jako integralne źródło sztuki muzycznej

    Katarzyna Babulewicz

    Muzyka przeszłości w animowanych ekranizacjach dzieł klasyków literatury (i ich parafrazach) zrealizowanych w ZSRR w latach 1935–1952

    10.40-11.00

    Aleksandra Patalas

    Jak powstawał mit Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego

    Silvia Bruni

    Okoliczności wydania Studium symfonicznego Uga Bassaniego w Szkole fortepianowej Leberta i Starka: źródła archiwalne

    11.00-11.15

    dyskusja

    dyskusja

    11.15-11.30

    PRZERWA KAWOWA

     

    Sesja 9A

    Prowadzenie: Remigiusz Pośpiech

    Sesja 9B

    Prowadzenie: Ryszard Daniel Golianek

    11.30-11.50

    Agnieszka Leszczyńska

    Jak Kasper Cichocki mógł wpłynąć na polską historiografię muzyczną? Spojrzenie po latach na szesnastowieczne księgi głosowe z Sandomierza

    Violetta Kostka

    Historia emocji w muzyce Zachodu według Michaela Spitzera

    11.50-12.10

    Maria Wilczek-Krupa

    Jak pachnie strach? Rzecz o Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa

    Mateusz Pieróg

    Struktura muzyczna jako narzędzie komunikowania w operze-oratorium radiowym Odys płaczący Tadeusza Szeligowskiego

    12.10-12.30

    Michał Piekarski

    Absolwenci z ziem polskich w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wiedeńskiego 1898-1938

    Ewa Rzanna-Szczepaniak

    Soggetto Floriana Dąbrowskiego: muzyka jako „odbicie” przeżyć własnych

    12.30-12.50

    Katarzyna Szymańska-Stułka

    „Przekraczanie granic” i muzyka „dziś” – kilka refleksji według Ecrits sur la Musique Kaiji Saariaho

    Adam Porębski

    „Jestem demiurgiem… czy tylko aktorem?" O trudnej sztuce mówienia prawdy na przykładzie własnego utworu „Muzyka jednorazowa" na trąbkę, akordeon, wiolonczelę i elektronikę

    12.50-13.00

    Tomasz Barszcz

    Muzyka Ludomira Różyckiego do Fausta (komunikat)

     

    13.00-13.15

    dyskusja

    dyskusja

    13.15-13.30

    Audytorium im. K. Szymanowskiego

    Zakończenie, podsumowanie – Iwona Lindstedt