54. Konferencja Muzykologiczna Związku Kompozytorów Polskich
Zapraszamy do udziałiu w 54. Konferencji Muzykologicznej ZKP pod hasłem „Muzyka, pamięć, historia”, która odbędzie się w dniach 13–15 listopada 2025 na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina. Konferencja będzie towarzyszyła obchodom stulecia Związku Kompozytorów Polskich, a jej głównym tematem staną się różnorodne formy pamięci o muzyce oraz przemiany paradygmatu zachodnioeuropejskiej historiografii muzycznej.
Wykłady plenarne wygłoszą:
prof. Stephen Downes z Royal Holloway, University of London,
prof. Andrzej Pieńkos z Uniwersytetu Warszawskiego.
W programie znajdą się dwa panele tematyczne:
- prezentacja projektu badawczego DAINA 3 dotyczącego muzyki w kontekście migracji i tożsamości diasporycznych,
- dyskusja o relacjach interpersonalnych w badaniach terenowych analizowanych przez pryzmat materiałów archiwalnych.
Podczas uroczystości otwarcia, zgodnie z tradycją, zostaną wręczone dyplomy laureatom Konkursu o Nagrodę im. Księdza Prof. Hieronima Feichta 2024 oraz medale Zasłużony Kulturze – Gloria Artis.
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach programu „Doskonała nauka II”.
Mecenasem Konkursu im. Księdza Prof. Hieronima Feichta jest Stowarzyszenie Autorów ZAIKS.
-
KOMITET PROGRAMOWY I ORGANIZACYJNY
Komitet organizacyjno-programowy
dr Aleksandra Bilińska-Słomkowska
dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN
dr Marta Dziewanowska-Pachowska
prof. dr hab. Iwona Lindstedt
dr Temina Cadi Sulumuna (sekretarz konferencji)
prof. dr hab. Katarzyna Szymańska-Stułka
prof. dr hab. Sławomira Żerańska-KominekWspółpraca:
dr Wiktoria Antonczyk
mgr Tomasz Jagłowski
prof. dr hab. Leszek Lorent
dr hab. Iwona Świdnicka -
PROGRAM
Dzień 1: czwartek, 13 listopada
10.00-10.45
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Uroczyste Otwarcie Konferencji
Wystąpienie Prorektora UMFC ds. Nauki, dr. hab. Ignacego Zalewskiego, prof. UMFC
Wystąpienie Prezes ZKP, dr hab. Beaty Bolesławskiej-Lewandowskiej, prof. IS PAN
Wystąpienie Koordynatora Uroczystości Jubileuszowych 100-lecia ZKP, dr. Mieczysława KominkaWręczenie nagród Konkursu im. Ks. Prof. Hieronima Feichta: prof. dr hab. Iwona Lindstedt – Przewodnicząca Sekcji Muzykologów ZKP
Wręczenie medali Gloria Artis: dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN – Prezes ZKP10.45-11.00
PRZERWA KAWOWA
11.00-11.45
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Wykład plenarny
Prof. Stephen Downes (Royal Holloway, University of London)
“Szymanowski” in 1925: Listening for histories and identities in the Mazurka Op. 50 no. 1
Prowadzenie: Katarzyna Szymańska-Stułka
11.45-12.00
dyskusja
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego
Sesja 1A
Prowadzenie: Marcin Trzęsiok
Sesja 1B
Prowadzenie: Rafał Ciesielski
12.00-12.20
Agnieszka Draus
Pamięć jako narzędzie aktualizacji historii. Przypadek Krakowskiej Szkoły Kompozytorskiej
Barbara Literska
Suita filmowa w twórczości Tadeusza Bairda: „Faktury” / „Szorstka twórczość”
12.20-12.40
Krzysztof Bilica
Pamięci muzyki
Agnieszka Chwiłek
„Przed okiem moim roztoczyła się w pełnym blasku przeszłość Polski”. Krakowiaki Zygmunta Noskowskiego jako opowieść o historii
12.40-13.00
Teresa Malecka
Pamięć i historia w muzyce kompozytorów „pokolenia 33”
Kinga Fink
Muzyczna spuścizna czasu wojny: ocalałe dzieła Lecha Bursy
13.00-13.10
dyskusja
dyskusja
13.10-14.30
PRZERWA OBIADOWA
Sesja 2A
Prowadzenie: Barbara Mielcarek-Krzyżanowska
Sesja 2B
Prowadzenie: Marta Szoka
14.30-14.50
Jolanta Bujas-Poniatowska
Jak pamięta jeden z proboszczów – o muzyce religijnej I poł. XIX wieku na podstawie listu opublikowanego w „Pamiętniku Muzycznym i Teatralnym”
Violetta Przech
Inspiracje sztukami plastycznymi w twórczości Bettiny Skrzypczak. W stronę transmedializacji
14.50-15.10
Marta Dziewanowska-Pachowska
Obrazy przeszłości i ślady pamięci w praktyce kompozytorskiej Krzysztofa Knittla
Małgorzata Sułek
Witold Lutosławski w kręgu przyjaciół i współpracowników. Z badań dokumentów epistolarnych związanych z kompozytorem
15.10-15.30
Aleksandra Bilińska-Słomkowska
Pamięć gatunku a wyzwania współczesności. Wzory kobiecości w dziełach polimedialnych
kompozytorek polskich XX i XXI wieku
Joanna Schiller-Rydzewska
Gdańska kultura muzyczna I poł. XX wieku w dokumentach życia społecznego
15.30-15.40
dyskusja
dyskusja
15.40-15.50
PRZERWA KAWOWA
Sesja 3A
Prowadzenie: Violetta Przech
Sesja 3B
Prowadzenie: Agnieszka Draus
15.50-16.10
Tomasz Nowak
Pamięć utraconej przestrzeni dźwiękowej w narracjach wspomnieniowych członków badanych społeczności – przykład pamiętników łemkowskich
Anna Nowak
Przemiany stylu kompozytorskiego jako perspektywa badania twórczości muzycznej Hanny Kulenty
16.10-16.30
Krzysztof Rottermund
Muzyka, pamięć i historia w biografistyce z perspektywy regionalnej. Znaczenie dla badań muzykologicznych na przykładzie Kalisza
Ewa Nidecka
Minimalistyczne tendencje w utworach fortepianowych Andrzeja Nikodemowicza
16.30-16.40
dyskusja
dyskusja
16.40-17.40
Panel 1:
Muzyka polska i litewska w perspektywie globalnej: migracja, tożsamości diasporyczne i ojczyzna – prezentacja projektu badawczego Daina 3 (Projekt nr rej. 2024/52/L/HS2/00067 DAINA, Narodowe Centrum Nauki)Uczestnicy: Beata Bolesławska-Lewandowska, Jolanta Guzy-Pasiak, Iwona Lindstedt, Barbara Mielcarek-Krzyżanowska
Panel 2:
O relacjach w badaniach terenowych w świetle korespondencji, dzienników zbieraczy, fotografii, filmów i z perspektywy pamięciUczestnicy: Weronika Grozdew-Kołacińska, Ewelina Grygier, Remigiusz Mazur-Hanaj, Łukasz Smoluch, Maria Szymańska-Ilnata
19.00
FESTIWAL100-LECIA ZKP
Koncert Oddziału Katowickiego ZKP
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, ul. Modzelewskiego 59
Bartłomiej Duś – saksofon
Krzysztof Gawlas, Stanisław Bromboszcz – projekcja dźwięku
Orkiestra Muzyki Nowej
Szymon Bywalec – dyrygentBolesław Szabelski – Aforyzmy na zespół kameralny (1962)
Henryk Mikołaj Górecki – Muzyczka 4 "Koncert puzonowy" na puzon, klarnet, wiolonczelę i fortepian (1970)
Aleksander Lasoń – O, przyspieszenie światła, Muzyka kameralna nr 7 na orkiestrę kameralną (2025)**Aleksander Nowak – Niebo w Niedabylu na saksofon sopranowy i orkiestrę kameralną (2015)
-- przerwa --
Krzysztof Gawlas – Hō-ō na orkiestrę kameralną i warstwę elektroakustyczną (2014)
Eugeniusz Knapik – Tak jak na brzegu morza na zespół instrumentalny i taśmę (1977)** prawykonanie
Dzień 2: piątek, 14 listopada
10.00-10.45
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Wykład plenarny
Prof. dr hab. Andrzej Pieńkos (Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego)
Pośmiertne życie Beethovena. O kilku jego epizodach w sztukach wizualnych
Prowadzenie: Sławomira Żerańska-Kominek
10.45-11.00
dyskusja
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego
Sesja 4A
Prowadzenie: Teresa Malecka
Sesja 4B
Prowadzenie: Marta Dziewanowska-Pachowska
11.00-11.20
Olena Berehova
Metamorfoza Mnemosyne: muzyka współczesna jako narzędzie transmisji pamięci kulturowej
Szymon Borys
Epigonizm à la russe. „Wieczna przeszłość” muzyki rosyjskiej
11.20-11.40
Temina Cadi Sulumuna
Paryż w latach 1828–1848 wzorcową „izbą pamięci” Ludwiga van Beethovena?
Jacek Szerszenowicz
Konserwacja pamięci: baśń, mit i historia w twórczości Potężnej Gromadki
11.40-12.00
Jakub Chachulski
Aktualne nurty badań nad repertuarem muzycznego klasycyzmu a tradycyjne paradygmaty historii muzyki
Wiktoria Antonczyk
Białe plamy w polskiej współczesnej muzycznej historiografii: muzycy II Rzeczypospolitej ewakuowani na Wschód
12.00-12.15
dyskusja
dyskusja
12.15-12.30
PRZERWA KAWOWA
Sesja 5A
Prowadzenie: Joanna Schiller-Rydzewska
Sesja 5B
Prowadzenie: Małgorzata Janicka-Słysz
12.30-12.50
Karolina Wahl
Idea koncertów salonowych w XXI wieku – relikt przeszłości czy szansa na nowe możliwości?
Ryszard Daniel Golianek
Romantyzm, neoromantyzm, realizm, nacjonalizm. O kłopotach historyków muzyki (drugiej połowy) XIX wieku
12.50-13.10
Agnieszka Zdrojek-Suchodolska
Dialogi z tradycją w twórczości kompozytorów poznańskich
Marta Szoka
Awangarda, modernizm, ponowoczesność – albo o „rozpaczy semantyka” uwikłanego w nauczanie historii muzyki XX wieku
13.10-13.30
Izabela Zymer
„Uczcijmy Bacha, zapewniając pokój jego pokojowego dziełu” – Bach i socjalizm, hołd i propaganda. O lipskich obchodach 200. rocznicy śmierci Jana Sebastiana Bacha (lipiec 1950)
Tomasz Kienik
Akademicka dydaktyka historii muzyki – problemy, metody, wyzwania
13.30-13.45
dyskusja
dyskusja
13.45-14.45
PRZERWA OBIADOWA
Sesja 6A
Prowadzenie: Violetta Kostka
Sesja 6B
Prowadzenie: Anna Nowak
14.45-15.05
Małgorzata Lisecka
„Si sonores, si musicales”: mit oświeconego Orientu w muzycznej Encyclopédie méthodique (1791–1818)
Małgorzata Janicka-Słysz
Formy pamięci emocjonalnej. Refleksje o muzyce kompozytorów ze „szkoły” krakowskiej drugiej połowy XX wieku i pierwszych dekad wieku XXI
15.05-15.25
Sławomira Żerańska-Kominek
Pisanie historii muzyki niezapisanej. Traktat Ali Czangiego (XVII w.)
Rafał Ciesielski
Jazzowa historia muzyki polskiej
15.25-15.45
Natalia Szwab
Inspiracje myślą i kulturą Wschodu w muzyce Marcela Chyrzyńskiego
Michał Klubiński
Milczenie i służba kompozytora jako wymiary alternatywnej historii muzyki. Pseudo-Dionizy Areopagita – Jacques Maritain – Igor Strawiński – Zygmunt Mycielski
15.45-16.00
dyskusja
dyskusja
16.00-16.15
PRZERWA KAWOWA
Sesja 7A
Prowadzenie: Agnieszka Leszczyńska
Sesja 7B
Prowadzenie: Aleksandra Bilińska-Słomkowska
16.15-16.35
Dominika Grabiec
Rękopisy liturgiczne polskich dominikanek
Jerzy Fryderyk Wojciechowski
Aluzyjność polityczna fraszek Stanisława Jerzego Leca jako źródło inspiracji dla Krzysztofa Meyera
16.35-16.55
Stanisław Twardowski
Intawolacje kontrafaktur w repertuarze tabulatury pelplińskiej na przykładzie Il primo libro di Moretti a cinque voci Orfea Vecchiego
Ewelina Grygier
Nieznane rękopisy i druki muzyczne na flecik polski
16.55-17.10
dyskusja
dyskusja
19.30
FESTIWAL 100-LECIA ZKP
Koncert specjalny – Finał Festiwalu
Stulecie Związku Kompozytorów Polskich i Osiemdziesięciolecie Polskiego Wydawnictwa MuzycznegoFilharmonia Narodowa – Sala Koncertowa, ul. Jasna 5
Rafał Bartmiński – tenor
Chór i Orkiestra Filharmonii Narodowej
Antoni Wit – dyrygentKrzysztof Penderecki – Przebudzenie Jakuba na orkiestrę symfoniczną (1974)
Karol Szymanowski – III Symfonia „Pieśń o nocy” op. 27 (1914-1916)--przerwa--
Witold Lutosławski – Koncert na orkiestrę (1950-1954)
Dzień 3: sobota, 15 listopada
Audytorium im. Karola Szymanowskiego
Sala Senatu im. I.J. Paderewskiego
Sesja 8A
Prowadzenie: Kinga Fink
Sesja 8B
Prowadzenie: Maria Wilczek-Krupa
10.00-10.20
Iwona Grodź
Polski film dokumentalny o muzyce. Casus filmów Andrzeja Wasylewskiego (perspektywa historyczno-dydaktyczna)
Anna Gruszczyńska-Ziółkowska
Kto wymyślił gwizdek i po co?
10.20-10.40
Remigiusz Pośpiech
Liturgia chrześcijańska jako integralne źródło sztuki muzycznej
Katarzyna Babulewicz
Muzyka przeszłości w animowanych ekranizacjach dzieł klasyków literatury (i ich parafrazach) zrealizowanych w ZSRR w latach 1935–1952
10.40-11.00
Aleksandra Patalas
Jak powstawał mit Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego
Silvia Bruni
Okoliczności wydania Studium symfonicznego Uga Bassaniego w Szkole fortepianowej Leberta i Starka: źródła archiwalne
11.00-11.15
dyskusja
dyskusja
11.15-11.30
PRZERWA KAWOWA
Sesja 9A
Prowadzenie: Remigiusz Pośpiech
Sesja 9B
Prowadzenie: Ryszard Daniel Golianek
11.30-11.50
Agnieszka Leszczyńska
Jak Kasper Cichocki mógł wpłynąć na polską historiografię muzyczną? Spojrzenie po latach na szesnastowieczne księgi głosowe z Sandomierza
Violetta Kostka
Historia emocji w muzyce Zachodu według Michaela Spitzera
11.50-12.10
Maria Wilczek-Krupa
Jak pachnie strach? Rzecz o Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa
Mateusz Pieróg
Struktura muzyczna jako narzędzie komunikowania w operze-oratorium radiowym Odys płaczący Tadeusza Szeligowskiego
12.10-12.30
Michał Piekarski
Absolwenci z ziem polskich w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wiedeńskiego 1898-1938
Ewa Rzanna-Szczepaniak
Soggetto Floriana Dąbrowskiego: muzyka jako „odbicie” przeżyć własnych
12.30-12.50
Katarzyna Szymańska-Stułka
„Przekraczanie granic” i muzyka „dziś” – kilka refleksji według Ecrits sur la Musique Kaiji Saariaho
Adam Porębski
„Jestem demiurgiem… czy tylko aktorem?" O trudnej sztuce mówienia prawdy na przykładzie własnego utworu „Muzyka jednorazowa" na trąbkę, akordeon, wiolonczelę i elektronikę
12.50-13.00
Tomasz Barszcz
Muzyka Ludomira Różyckiego do Fausta (komunikat)
13.00-13.15
dyskusja
dyskusja
13.15-13.30
Audytorium im. K. Szymanowskiego
Zakończenie, podsumowanie – Iwona Lindstedt