Katedra Organów
Katedra została powołana w roku 1974 przez JM Rektora Prof. Tadeusza Wrońskiego jako Katedra Organów i Klawesynu. W jej skład wchodzili również pedagodzy wyższych uczelni muzycznych z Gdańska, Łodzi, Poznania i Wrocławia, czyniąc ją Katedrą Międzyuczelnianą.
Kierownictwo Katedry, od czasu jej powstania, sprawowali:
Prof. Feliks Rączkowski w latach 1974-1976
Prof. Joachim Grubich, 1976-1990, 1996-1999
Prof. Leszek Kędracki, 1993-1996
Prof. Andrzej Chorosiński, 1990-1993, 1999-2005, 2012-2016
Prof. Magdalena Czajka, 2005-2012
Prof. Alina Ratkowska, 2016-2024
Katedra Organów i Klawesynu, po utworzeniu samodzielnych katedr lub zakładów w wyżej wymienionych Akademiach Muzycznych, od połowy lat 90-tych prowadziła działalność statutową w macierzystej uczelni. W jej skład wchodzili również pracownicy dydaktyczni Filii AMFC w Białymstoku. W roku akademickim 2024/2025 przekształcono Katedrę Organów i Klawesynu w Katedrę Organów oraz Katedrę Muzyki Dawnej w Katedrę Muzyki Dawnej i Klawesynu na Wydziale Instrumentalnym UMFC. W kadencji 2024-2028 funkcję Kierownika Katedry Organów pełni prof. dr hab. Bartosz Jakubczak.
Instrumentarium
● Ważnym dokonaniem Katedry Organów i Klawesynu było sfinalizowanie budowy organów w sali koncertowej uczelni. Komisja przetargowa pod przewodnictwem Rektora Prof. Kazimierza Gierżoda, po zapoznaniu się z ofertami 7 uczestniczących w przetargu firm organmistrzowskich z Niemiec, Austrii, Holandii, Danii, Szwajcarii i Szwecji, jednomyślnie zdecydowała o wyborze firmy E. F. Walcker. 55-głosowe organy (3+P, traktura mechaniczna) zostały zbudowane w 1996 roku.
● Wcześniej, w roku 1993, firma E. F. Walcker postanowiła ufundować, z tytułu historycznych powiązań z Warszawą, 18-głosowe organy (2+P, traktura mechaniczna), aktualnie znajdujące się w sali im. Bronisława Rutkowskiego oraz 4-głosowy pozytyw przenośny.
● Z inicjatywy Katedry Organów i Klawesynu, w roku 1998, zostały zbudowane przez Zygmunta Kamińskiego 6-głosowe organy w sali 149 (2+P, traktura mechaniczna).
● W 2019 roku firma SLJ Budowa Organów z Pruszcza Gdańskiego przeniosła oraz zainstalowała w sali 438 7-głosowy instrument z Holandii (2+P, traktura mechaniczna) zbudowany w 1978 roku przez firmę Gebr. Van Vulpen Orgelbouw z Utrechtu. W tej samej sali umieszczone zostały także 3-manuałowe organy elektroniczne firmy Johannus Orgelbouw.
● Uczelnia dysponuje również 15-głosowym instrumentem o trakturze pneumatycznej (2+P) w sali 332. Budowniczym organów był Zygmunt Kamiński.
● W 2023 roku UMFC zakupił 3-głosowy pozytyw przenośny firmy Klop.
Publikacje
W roku 1994, z inicjatywy Rektora Prof. A. Chorosińskiego, zostały wydane wszystkie dzieła organowe Feliksa Nowowiejskiego oraz w roku 1995, wszystkie dzieła organowe Mieczysława Surzyńskiego. W 2021 roku, nakładem Chopin University Press, wydano przetłumaczoną na język polski książkę autorstwa Jona Laukvika pt. Szkoła na organy. Historyczna praktyka wykonawcza w epokach baroku i klasycyzmu. Ponadto członkowie Katedry w ramach projektów naukowo-artystycznych we współpracy z Chopin University Press regularnie pełnią funkcje redaktorów publikacji nutowych, wydają swoje kompozycje, a także albumy płytowe.
Organizacja Międzynarodowych Konkursów Organowych i Klawesynowych
Katedra była inicjatorem dwóch międzynarodowych konkursów:
• Międzynarodowego Konkursu Klawesynowego im. Wandy Landowskiej (w 1993 i 1998 roku),
• Międzynarodowego Konkursu Organowego (w 1997 roku).
Działając w oparciu o zapisy w Ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz w Statucie UMFC, Katedra realizuje swoje zadania w następujących obszarach:
• pełnienie przez członków Katedry funkcji promotorów i recenzentów w postępowaniach doktorskich i habilitacyjnych,
• koordynacja procesu dydaktycznego oraz tworzenie i realizacja ramowych planów nauczania w zakresie przedmiotów kierunkowych,
• przygotowywanie autorskich programów nauczania przez pedagogów prowadzących przedmiot główny,
• tworzenie planów polityki kadrowej ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia młodej kadry,
• współpraca ze szkolnictwem I i II stopnia i innymi placówkami prowadzącymi klasy organów, udzielanie konsultacji indywidualnych oraz prowadzenie seminariów i kursów mistrzowskich,
• sprawowanie opieki merytorycznej w zakresie budownictwa organowego i ochrony zabytków (współpraca z Narodowym Instytutem Dziedzictwa i zakładami organmistrzowskimi),
• organizowanie, we współpracy z Centrum Edukacji Artystycznej, corocznych ogólnopolskich seminariów i międzynarodowych kursów mistrzowskich prowadzonych przez m.in. Marie-Claire Alain, E. Krappa, R. Inniga, L. Lohmanna, J. Laukvika, F. Klindę, W. Zerera, B. Gfrerera, G. Weinbergera, D. Rotha.
Członkowie Katedry prowadzą bogatą działalność koncertową w kraju i za granicą, zasiadają w jury konkursów międzynarodowych. Sprawują również funkcje dyrektorów artystycznych ogólnopolskich i międzynarodowych festiwali organowych i kameralnych.
Doktorzy honoris causa i profesorowie honorowi:
Prof. Joachim Grubich - doktor honoris causa Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina
Prof. Andrzej Chorosiński - doktor honoris causa Keimyung University, Korea Południowa
Prof. Józef Serafin - profesor honorowy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina